Dia Mundial do Libro

¿Qué es el Día Mundial del Libro y del Derecho de Autor?

El Día Mundial del Libro y los Derechos de Autor es una celebración para promover el disfrute de los libros y de la lectura. Cada año, el 23 de abril, se llevan a cabo eventos en todo el mundo para reconocer el alcance de los libros: un nexo entre el pasado y el futuro, un puente entre generaciones y distintas culturas. En esta ocasión, la UNESCO y las organizaciones internacionales que representan a los tres principales sectores de la industria del libro -editores, libreros y bibliotecas– seleccionan una ciudad como Capital Mundial del Libro para mantener el impulso de las celebraciones de este Día del Libro, hasta el 23 de abril del año siguiente. 

El 23 de abril es una fecha simbólica en la literatura mundial. Es la fecha en la que fallecieron varios grandes autores, William Shakespeare, Miguel de Cervantes e Inca Garcilaso de la Vega. Esta fecha fue una elección natural para la Conferencia General de la UNESCO, celebrada en París en 1995, para rendir un homenaje mundial a los libros y autores en esta fecha, fomentando el acceso a los libros para todo el mundo.

Al abanderar los libros y los derechos de autor, la UNESCO promueve al mismo tiempo la creatividad, la diversidad y la igualdad de acceso al conocimiento. Para ello, realiza una labor que abarca numerosos ámbitos, desde la Red de Ciudades Creativas de la UNESCO, hasta el fomento de la alfabetización y el aprendizaje móvil, pasando por un incremento del acceso libre al conocimiento científico y a los recursos educativos. Gracias a la participación activa de autores, editores, docentes, bibliotecarios, instituciones públicas y privadas, ONGs humanitarias y medios de comunicación, así como de todos aquellas personas y entidades motivadas para colaborar en esta celebración del libro y los autores, el Día Mundial del Libro y del Derecho de Autor se ha convertido en un evento que reúne a millones de personas a escala planetaria.

Capital Mundial del libro

Estrasburgo (Francia) Capital Mundial del Libro 2024

Fue durante su estancia en Estrasburgo –que data de 1434 a 1444– cuando Gutenberg desarrolló el sistema tipográfico que daría origen a la imprenta . Un siglo más tarde, en 1605, de la imprenta del impresor de Estrasburgo Johann Carolus salió el periódico Relation, considerado el primer órgano moderno de difusión de información. Varias figuras importantes del libro y del pensamiento han dejado su huella en Estrasburgo, entre ellas Sébastien Brant, Johann Wolfgang von Goethe, Marc Bloch y Lucien Febvre, Jean Arp y Tomi Ungerer.

La riqueza del patrimonio material e inmaterial de Estrasburgo, la densidad y la notoriedad de los actores culturales, así como la vitalidad de sus artistas, creadores, profesionales del libro y de la cultura, han permitido a Estrasburgo recibir el título de Capital Mundial del Libro.

Día Mundial da Poesía

O 21 de marzo celébrase o Día Mundial da Poesía, co obxectivo de apoiar a diversidade lingüística e dar a oportunidade ás línguas ameazadas de ser un vehículo de comunicación artística nas suás comunidades respectivas.

Ademáis, búscase promover a ensinanza da poesía, fomentar a tradición oral dos recitais de poéticos, apoiar ás pequenas editoriales, crear unha imaxe atractiva da poesía nos medios de comunicación para que non se considere unha forma anticuada de arte, senón unha vía de expresión e restablecer o diálogo entre a poesía e as demáis manifestacións artísticas, coma o teatro, a danza, a música e a pintura.

Todo para promover a poesía como unha manifestación creativa da diversidade. A poesía contribúe á diversidade creativa ao cuestionar a forma na que empregamos as palabras e o noso xeito de percibir a realidade. Exprésase de xeito diferente e sutil e consegue comunicar cousas de diferente maneira, obrigando ao lector descubrir a esencia da mensaxe.

A orixe do Día Mundial da Poesía

Foi a UNESCO durante a súa 30° reunión, en París en outubro-novembro de 1999 o organismo que decidiu proclamar o 21 de marzo, como Día Mundial da Poesía, a proposta do editor Antonio Pastor Bustamante.

En principio barallóuse a data do 23 de abril, pero xa que ya nesa data o Día Mundial do Libro, apostóuse polo 21 de marzo que coincide co equinoccio de primavera no hemisferio Septentrional.

En Europa o evento é chamado Primavera dos Poetas e en Colombia a Común Presencia dos Poetas, por ser instituido pola Fundación que leva o mesmo nome.

¿Qué é a poesía?

A poesía é un xénero literario, ao través do que o ser humano ha foi capaz expresar pensamentos, sentimentos e emocións, empregando para iso, unha linguaxe cheo de beleza e que pode ser expresado con recursos literarios como a prosa e o verso.

Hai distintos tipos de poesía, como a épica, a dramática, a lírica ou a vangarda, pero todas encerran unha mensaxe universal, que expresan o amor, a vida e a morte, que son experiencias inherentes e inevitables, polas que teñen que transitar tódolos seres humanos.

Orixe da poesía

Crese que a poesía se remonta á antigüidade exipcia debido a certas inscripciones xeroglíficas de carácter relixioso, que datan de 2.600 a.C.

Se falamos de textos escritos, non podemos deixar de lado o llamado “Poema de Gilgamesh“, considerado o registro máis antigo de orixe sumeria e que foi atopado en taboiñas de arxila. Trátase de un fermoso poema que conta as emocionantes aventuras do rei Gilgamesh con seres mortais, xigantes, semideuses e deuses.

Dentro dol mundo da narrativa poética, non podemos deixar pasar a Homero, quen foi considerado coma o “Príncipe da poesía griega“.

Con obras mundialmente coñecidas e traducidas a tódolos idiomas, este polifacético e famoso escritor, plasmóo en tódalas súas obras, as traxedias, miserias, pasións e tormentos vividos por lo home ao través dos seus cantos épicos.

¿Cómo celebrar o Día Mundial da Poesía?

Neste día, moitas institucións educativas aproveitan a ocasión para celebrar unha data moi especial. A nivel mundial, moitos países aprovechan a ocasión para incentivar aos nenos e a mocidade á lectura ao través da poesía.

Debería ser unha data que convide, ao encontro, a irmandade e o amor entre os pobos para compartir un legado cultural que non ten fronteiras.

Do mesmo xeito, convidámosvos a compartir a túa opinión, ideas,creacións e experiencias sobre este interesante tema nas distintas redes sociais ao través del hashtag #DíaMundialdelaPoesía.

_{(ilustracións do poeta visual Chema Madoz)}

Día do Cómic e do Tebeo

O pasado 11 de julio de 2022 o Consello de Ministros acordou a proposta do ministro de Cultura e Deporte Miquel Iceta a declaración do 17 de marzo Día del Cómic e do Tebeo, medida para impulsar ao sector, recoñecendo o papel dos seus profesionais na vida social e cultural.

Cumplíase así con unha das principais medidas reivindicadas polo sector da Banda Deseñada para lograr maior visibilidade e recoñecimento, proposta que vai incluida na Proposición Non de Ley “sobre o recoñecemento e dignificación do sector do cómic en España” que aprobaron por unanimidade todos os grupos parlamentarios o 19 de outubro de 2021.

Desta xeito o próximo 17 de marzo España vivirá a súa gran festa do cómic e do tebeo, unha celebración coa que o Gobierno de España que pretende recoñecer o valor do cómic e do tebeo, o peso da súa historia e súa importancia no contexto actual, a súa diversidade, creatividade e calidade.

Precisamente o peso da BD na nosa historia é o motivo da elección do día 17 de marzo, escollido en honor ao inicio de publicación da mítica revista de historietas TBO, que deu nome ao propio fenómeno da lectura en viñetas en España e que se manten no nome desta celebración coma unha referencia á creación española.

O Día do Cómic e doTebeo conta coa colaboración de Sectorial do Cómic, entidade que agrupa a unha parte destacada do sector, e que anima a tódolos axentes culturais a desenvolver unha axenda de actividades que trate de levar a BD a tódolos recunchos do país.

O 17 de marzo espérase a celebración de máis de 100 actividades na maioría de provincias españolas, nas que participarán espazos culturais, librerías e centros educativos entre outros. Todas estas actividades serán recollidas na web oficial diadelcomic.es, que podrá ser consultada próximamente.

O cartel foi realizado polo ilustrador e historietista Borja González, galardoado co Premio Nacional do Cómic en 2023 por ‘Grito nocturno’.

Segundo o propio Borja González, a súa primeira idea foi “que o cartel fora unha BD en sí mesmo, como o xeito correcto de celebrar o Día del Cómic”. De acordo co seu autor, o deseño pretende, ademáis, reivindicar a necesidade de unha lectura pausada e comprensiva.

Este venres como cada 23 de febrero celebróuse O día de Rosalía de Castro, coincidindo co nacemento, en 1837, de María Rosalía Rita de Castro. A súa figura foi clave para deixar atrás os séculos escuros, nos que a produción literaria en lingua galega caeu en decadencia tras a Idade Media, dando paso ao Rexurdimento na segunda metade do século XIX.

“Cantares gallegos” foi o seu primeiro poemario, publicado o 17 de mayo de 1863, motivando 100 anos despois a celebración do primeiro Día das Letras Galegas. Con “Follas Novas” e a obra en castelán “En las orillas del Sar”, conforman los tres libros que hicieron que nuestra gallega más universal fuese considerada precursora de la poesía española moderna.

Non foi ata 184 anos despois de nacer cando se supo con exactitude o día no que veu ao mundo. Un documento inédito atopado pola investigadora galega Sagrario Abelleira permitiu determinar este dato crucial, que non coincidía exactamente co do seu bautizo, tomado ata entón como referencia. Documento no que a súa nai, Teresa de Castro, a recoñece como a súa filla.  

Algunhas rexoubas e cubilladas:

• Non era de Padrón. Naceu en Compostela, no Camiño Novo, actualmente coñecida con Av. Rosalía de Castro.
• O seu pai era cura. José Martínez Viojo veu nacer á súa filla con 39 años, pero ao ser sacerdote non puido reconocera como tal. Quedou ao cuidado das súas irmans, Teresa e María Josefa, na parroquia amiense de Ortoño, a 10 kilómetros de Santiago.
• A súa primeira obra publícase en Madrid. En 1857 publica por primeira vez. La Flor é un folleto de poesías en castellano que alabará Manuel Murguía, o seu posterior marido, no periódico La Iberia.
• Tamén casa en Madrid. Una placa no exterior da Iglesia de San Ildefonso en Madrid recorda que alí casou, o 10 de outubro de 1858, Rosalía de Castro con Manuel Murguía.
• Tivo sete fillos. Todos naceron en Galicia, en A Coruña, en Santiago, en Lestrove, ou en Dodro, de onde era a súa nai.
• O matrimonio sepárese. Rosalía viviu en múltiples lugares diferentes ata que se instala definitivamente en Padrón en 1875. 
• Morre de cancro de útero. Sempre foi de saúde delicada “a eterna enferma” chamaballe o seu médico. Morre o un 15 de xullo de 1885, con 48 anos.
• Non foi enterrada no Panteón de Galegos Ilustres ate 6 anos despois da súa morte.
• É a escritora que da máis nomes a calles de toda España. Contáronse 289 no 2011.
• Foi feminista pionera. Declarábase muller libre.
• Da nome a un avión a a un aeroporto.
• Google fíxolle un ha homenaxe no 2015.

FALLO PREMIO SAN CLEMENTE

La Coincidindo co Día Internacional das Bibliotecas a XXVII edición do Premio Sano Clemente de Novela, convocado polo Instituto “Rosalía de Castro” de Santiago de Compostela en colaboración coa Consellería de Cultura, Educación, FP e Universidades, xa ten gañadores.

Na modalidade de novela en língua galega, fíxose co galardón a escritora de Carnota Sica Romero pola obra Avelaíñas eléctricas.

Pola súa parte, nas categorías de literatura en língua castelá e extranxeira, as vencedoras foron as obras de Brenda Navarro, por Ceniza en la boca, e Nell Leyshon, por La escuela de canto.

A resolución do xurado, composto por estudantes de institutos tanto de Galicia como de fora da Comunidade, douse a coñecer onte en roda de prensa que contou coa participación do secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García.

O representante autonómico destacou a singularidade de este premio “composto por un xurado adolescente que manifesta de primeira man os seus gustos literarios, o que é un grande recoñecmento a tener en conta polos gañadores”. Ademáis, Valentín García quiso agradecer un ano máis a iniciativa do instituto compostelano á hora de organizar este consolidado certamen “que promove o hábito lector entre a xuventude, así como a importancia e a riqueza de coñecer diferentes línguas”.

No acto, que acolleu o IES Rosalía de Castro, también participaron Xabier Mouriño, director del dito centro; Marta Gende, coordinadora do premio, e as persoas designadas polo xurado para ler a resolución.

Xurado adolescente
Como cada ano, o xurado deste XXVII Premio Sano Clemente estivo composto por alumnado do propio Instituto Rosalía de Castro, así como de centros de ensino convidados das catro provincias gallegas e do exterior da Comunidad Autónoma: do IES Laxeiro, de Lalín (Pontevedra); do IES de la Terra Te la, de Xinzo de Limia (Ourense); do IES Laguna de Xallas, de Santa Comba (A Coruña); do IES Eduardo Pondal, de Santiago, e do IES Ramiro de Maeztu, de Madrid. Ademáis, tamén participaron estudantes dos colexios extranxeiros Lycée Saint François Xavier de Vannes (Francia), Hockerill Anglo European College de Londres (Reino Unido) e Grimmelsahusen Gymnasium de Gelhausen (Alemania).

Enhoraboa a todas as obras premiadas!!!

Obras Finalistas na XVII edición do Premio san Clemente

Lingua galega

BRAIS LAMELA

FINALISTA EN LINGUA GALEGA

Ninguén queda
(Ed. Euseino?)

BERTA DÁVILA

FINALISTA EN LINGUA GALEGA

Os seres queridos
(Ed. Xerais)

SICA ROMERO

FINALISTA EN LINGUA GALEGA

Avelaíñas eléctricas
(Ed. Néspera)

Lengua castellana

BRENDA NAVARRO

FINALISTA EN LENGUA CASTELLANA

Ceniza en la boca
(Ed. Sexto Piso)

JUAN GÓMEZ BÁRCENA

FINALISTA EN LENGUA CASTELLANA

Lo demás es aire
(Ed. Seix Barral)

JUAN TALLÓN

FINALISTA EN LENGUA CASTELLANA

Obra maestra
(Ed. Anagrama)

Lengua extranjera

AMOR TOWLES

FINALISTA EN LENGUA EXTRANJERA

La autopista Lincoln
(Ed. Salamandra)

NELL LEYSHON

FINALISTA EN LENGUA EXTRANJERA

La escuela de canto
(Ed. Sexto Piso)

DAMON GALGUT

FINALISTA EN LENGUA EXTRANJERA

La promesa
(Ed. Libros del Asteroide)

Día do Libro 2023: Cando é e por que o celebramos o 23 de abril?

De aventura, de amor, histórica ou novela negra….todas estas historias e moitas outras celebramos este domingo o Día do Libro. Unha data marcada en vermello no calendario de calquer amante da lectura.

O 23 de abril non é una data elexida ao chou, todo o contrario. Este día escolléuse despois de probar outras datas e con un argumento de peso: esta data conmemora o pasamento de Miguel de Cervantes, William Shakespeare e máis de Garcilaso de la Vega.

Os más puristas critican que Cervantes morreu o 22 e non o 23, pero parece que o enterro si que foi tal día de 1616.

O Día do Libro celébrase en esta data dende 1995 que é cando o fixou a UNESCO. Pero pese a que se celebra en todo o mundo non siempre foi nesta data. O recoñecemento ás letras remóntase ao 1926 cando o escritor valenciano, Vicente Clavel propuxo a data do 7 de outubro coincidindo coa data na que se cre que naceu o autor do Quixote.

Coa intención de expandir o Día do Libro cada ano selecciónase unha Capital Mundial do Libro, fomentando a lectura ao través de numerosos programas culturais. Madrid foi elixida a primera capital literaria e este ano 2023 será en Guadalaxara (México).

Pero en España el 23 de abril hai unha dobre celebración e é que en Cataluña ese mesmo día celébrase o Sant Jordi, (San Xurxo) patrón da comunidade. La tradición marca que en este día os homes regalan una rosa ás mullerese elas lles dan un libro. Todo conmemorando a lenda que di que San Xurxo salvou a vida dunha princesa que iba a ser atacada por un dragón e do seu sangue brotou un rosal.

Os actos de esta celebración non só se limitan ao día 23 senón que se desenvolven durante toda a semán. Dende lecturas totais ou de fragmentos da obra de Cervantes a concursos literarios. Os mercadiños de libros de segunda mán e novos convírtense no decorado das rúas e prazas.

Este ano o equipo de voluntarios da biblioteca escolar propón unha actividade alternativa: “Os detalles literarios”

Non hai que mercar senón pedir en empréstito na biblioteca un libro pensado para outra persona, esa persoa recomendache o libro e envíacho e logo, o alumnado de artes envolveráno bonito e cunha rosa de papel enviaranno a persoa indicada… Non vos parece un detalle literario?

Ademáis, no recreo de mañán luns, o departamento de lingua castelá xunto coa biblioteca organizaa a lectura dos microrrelatos e entregarán os premios aos mellor clasificados.

Día Internacional do Teatro

O Día Mundial do Teatro foi creado por lo ITI (International Theatre Institute) e celebrouse por primeira vez o 27 de marzo de 1962, data da apertura da temporada do “Teatro das Nacións” en París. Dende entón, cada ano nesta data, o World Theatre Day (Día Mundial doTeatro) celébrase a escala mundial.

Os obxectivos do Día Mundial do Teatro e do danza son

• Promover esta forma de arte en todo o mundo.
• Facer que as persoas tomen conciencia do valor de esta forma de arte
• Permitir que as comunidades de teatro e danza promovan o seu traballo a gran escala para que os líderes de opinión sexan conscientes do valor de estas formas de arte e as apoien.
• Disfrutar destas forma de arte polo seu propio ben

Unha das accións máis importantes para a WTD é a circulación da Mensaxe para o Día Mundial do Teatro, ao través do cal, por invitación del ITI, unha figura de talla mundial comparte as súas reflexiones sobre o tema Teatro y Cultura de Paz. O primeiro World Theatre Day International Message foi escrito por Jean Cocteau:

¨O Día Mundial do Teatro sinala o momento da impresionante unión entre o singular e o plural, o obxectivo e o subxectivo, o consciente e o inconsciente, e mostrará ao mundo as extraordinarias criaturas que esa unión ten producido. A maioría dos desacordos que existen no mundo débense ao extrañamento das mentes pola barreira da linguaxe: o enorme e complexo mecanismo do teatro establecéuse precisamente para superar dunha vez eses desacordos e esa barreira». (extracto)

O mensaxe tradúcese a diferentes idiomas e distribúese amplamente.

A autora da Mensaxe do Día Mundial do Teatro 2023 é: Samiha AYOUB, Egypt

“Reunimonos para chorar e recordar; rír e contemplar; aprender , afirmar e imaxinar”. Brett Bailey, director de escena de Sudáfrica, autor da mensaxe del Día Mundial doTeatro 2014.

Visita www.world-theatre-day.org para obtener más información e ideas sobre World Theatre Day.

Ventaxes de faceren teatro

1. Vencer a timidez

Ser objxecto de tódalas miradas ao subir ao escenario fai que aqueles que queiran vencer a súa timidez (xa sea por necesidades persoais ou laborais) atopen no teatro unha actividade perfecta para ir, pouco a pouco, acostumándose a seren observados.

2. Mellora das habilidades psicomotrices 

Nos exercicios de expresión corporal poténciase o emprego do corpo como ferramenta de traballo, o coñecemento e a exploración de movementos pouco habituais. Isto fai do teatro unha actividade dinámica e física, ideal para facer fronte aos males do sedentarismo.

3. Falar en público

Ao pesar de non ter esa timidez da que falábamos no primero punto, os exercicios de dicción e vocalización son moi utis para aqueles que precisen falar en público. Trátase de recursos cos que preparar en casa ponencias e outras intervencións, mellorando a dicción e a entonación, reforzando así a mensaxe do discurso.

4. Mellora nas relacións sociais

Superar o miedo ao conflicto e ao contacto físico e crear vínculos cos compañeiros, axuda a reforzar as habilidades para coñecer xente.

5. Reforza a autoestima

A superación en cada clase e a repetición de exercicios e dinámicas nas que o alumno dase conta da súa melloría, proporciona máis seguridade.

Día Mundial da Poesía

O Día Mundial da Poesía, celebrado cada ano o 21 de marzo, conmemora unha das formas máis preciadas da expresión da identidade e a lingüística da humanidade.

A poesía, practicada ao longo da historia en tódalas culturas e en tódolos continentes, fala da nosa humanidade común e dos nosos valores compartidos, transformando o poema máis simple nun poderoso catalizador do diálogo e a paz.

A UNESCO adoptou por primeira vez o 21 de marzo como Día Mundial da Poesía durante a súa 30ª Conferencia Xeral en París en 1999, co obxectivo de apoiar a diversidade lingüística ao través da expresión poética e fomentar a visibilización daquelas línguas que están en perigo.

O Día Mundial da Poesía é una ocasión para honrar aos poetas, revivir tradicións orales de recitales de poesía, promover a lectura, a escritura e o ensino da poesía, fomentar a converxencia entre a poesía e outras artes como o teatro, a danza, a música e a pintura, ademáis de aumentar a visibilidade da poesía nos medios. A medida que a poesía continúa unindo persoas en tódolos continentes, todos estades invitados a unirse.

Chema Madoz. (Poesía visual)

“A orquestación das palabras, o colorido das imágenes e a contundencia dunha boa métrica otorgan á poesía un poder sen parangón. Como forma de expresión íntima que permite abrirse aos demáis, a poesía enriquece o diálogo que cataliza todo o progreso humano e é compre máis que nunca en tempos turbulentos.”

Audrey Azoulay
Directora general de la UNESCO

Día do Cómic e do Tebeo, ou como lle chamamos nós a Banda Deseñada ou BD

O pasado 11 de xullo de 2022 o Consello de Ministros acordóu a proposta do ministro de Cultura e Deporte Miquel Iceta a declaración do 17 de marzo Día do Cómic e do Tebeo, medida para impulsar o sector, recoñecendo o papel dos seus profesionais na vida social e cultural.

Cumpríase así con unha das principais medidas reivindicadas polo sector do cómic para lograr maior visibilidade e recoñecemento, propuesta que estaba incluida na Proposición Non de Lei “sobre o recoñecemento e dignificación do sector do cómic en España” que aprobaron por unanimidade tódolos grupos parlamentarios o 19 de outubro de 2021.

Deste xeito hoxe, 17 de marzo, España vive a súa primeira gran festa do cómic e do tebeo, unha celebración coa que o Goberno de España pretende reconocer o valor da banda deseñada, o peso da súa historia e a súa importancia no contexto actual, a súa diversidade, creatividade e calidade.

Precisamente o peso da BD na nosa historia é o motivo da elección do día 17 de marzo, escollido en honor o inicio da publicación da mítica revista de historietas TBO, que dotou de nome ao propio fenómeno da lectura en viñetas en España e que se manten no nome desta celebración coma un guiño á creación española.

O Día do Cómic e do Tebeo conta coa colaboración da Sectorial do Cómic, entidad que agrupa unha parte destacada do sector, e que anima a tódolos axentes culturais a desenvolver unha axenda de actividades que trate de levar á BD a tódolos recunchos do país.

Hoxe 17 de marzo haberá a celebración de máis de 100 actividades na maioría de provincias españolas, nas que participarán espacios culturales, librerías e centros educativos entre outros. Todas estas actividades serán recollidas na web oficial diadelcomic.es, que podrá ser consultada próximamente. Os organizadores das actividades poden informar das mesmas mediante o correo electrónico actividades@diadelcomic.es.

O cartaz oficial, que foi creado por un dos históricos gañadores do Premio Nacional do Cómic, foi dado a coñocer o día 1 de marzo.